Brecht, İpler ve Ben

Kopmuş ip bağlanabilir
Yeniden eklense de birbirine
Parçalıdır
Belki yine karşılaşabiliriz
Ama beni terkettiğin yerde
Bir daha bulamazsın
                                    Bertold Brecht (çev.Turgay Fişekçi)

Bu şiiri ilk okuduğumda sanırım lise yıllarımın başındaydım. Beni bu şiirle ve Brecht ile tanıştıran genç adama hayrandım. Farklı okullarda okuyor, farklı yakalarda yaşıyorduk. O yılların teknoloji kısıtlı dünyasında görüşme imkânımız azdı. Birbirimize uzun mektuplar yazar, bu mektuplar aracılığı ile hayatlarımızı paylaşırdık. Nadiren buluştuğumuz zamanlarda ise sahafları gezer, film festivaline gider, okuduğumuz kitaplardan bahsederdik.

Birkaç hafta önce bir gece Brecht okumak isteyip kütüphanemden bir kitabı çektiğimde, o kitabı o genç adam ile birlikte aldığımız günü hatırladım. Birbirimizi yirmi yıldan uzun süredir görmedik ve Facebook doğum günü kutlaması standardı dışında da görüşmedik. Bununla birlikte benim için aramızdaki o bağ hala duruyordu, o kitapta, Brecht’te, Woody Allen filmlerinde…

Bazı insanlar var ki her gün görsek de bir türlü yaklaşamıyoruz, yakınlaşamıyoruz onlara ve bazıları var ki yıllar sonra karşılaşsak, nerede kaldıysak oradan devam ediyoruz hiç uzaklaşmamış gibi. Kimileriyle hiç bağlanamıyoruz. Birbirimize kısa-uzun-sıkı ya da bol geliyoruz. Kimileriyle de zamana ve mekâna rağmen hiç kopmuyor iplerimiz, sadece esniyor.

Bazen bir ipin kopma noktasına geldiğini son anda fark ediyoruz ve hatta koptuktan sonra. Bazılarını vazgeçip bırakıyoruz kopunca, bazılarını onarmaya çalışıyoruz. Tekrar tekrar aynı yerden bağlamayı deniyoruz. Her bağladığımızda bağlantı yeri biraz daha belirginleşiyor, ip giderek kısalıyor. İlişkiler gitgide o dar alanda sıkışıyor.

Hayatımdaki ipleri çok düşünüyorum bu günlerde… Bugün geldiğim noktada, hayatımdaki her ilişkideki en önemli şeyin bu ipler, insanlarla aramdaki bağlar, yani “bağlantı” olduğunu anlıyorum bir kez daha.

Bağlantılar çerçevesinde ilişkilerimi gözden geçiriyorum. Hangi ipler benim için güvenlik halatı, hangileri ayak bağı, hangileri bana kendimi yüksek bir yerden aşağı bırakma özgürlüğü veriyor ve hangileri tenimde iz bırakacak kadar sıkıyor bileğimi… “Bu ipler neden var hayatımda?” diye soruyorum kendime. Korkudan mı, alışkanlıktan mı yoksa sevgiden mi? Hangileri benim kontrolümde, hangileri beni kontrol ediyor, hangileri kontrole ihtiyaç duymadan, sadece “var”?

Bunları düşündükçe bir yanımla kurulamayan, sürdürülemeyen, onarılamayan, kopup giden bağlantılara üzülüyorum. Ancak sesi daha çok çıkan diğer yanımla da kurmayı, korumayı ve gözetmeyi en çok istediğim bağlantıları fark ediyorum. Kimi onlarca yıldır, kimi sadece birkaç aydır hayatımda olan ama hep kalmalarını istediğim insanları seçebiliyorum o karmakarışık bağlantı ağının içinde.

Biliyorum ki gerçek bağlantılar; zaman zaman gerilip zaman zaman bollaşarak, esneyerek ve daralarak, sıkışarak ve açılarak ama hep var olarak organik biçimde yaşıyorlar hayatımda. İki taraf da özendiği müddetçe kopmadan var olmaya devam ediyorlar. Hayatta merakımızı, dikkatimizi, özenimizi, sevgimizi en çok hak eden, bizi en çok besleyip büyüten bağlara dönüşüyorlar.

Şimdi tüm bu farkındalığımla hayatımda beni ben yapan, hayatıma değer katan, korku ya da alışkanlıktan değil sadece sevgiden devam eden bağlantılarımı sağlamlaştırmak için çaba göstermeye niyet ediyorum.

Bu arada bence kopmuş ip de bağlanabilir. Ve evet yeniden eklense de birbirine parçalıdır. Önemli olan ipi tekrar neden bağladığımızı bilmek ve o parçayı sevip sevemeyeceğimizi…

Gölde yüz, keyif için.
Seni boğabilecek olan su
Kaldırır seni yukarı.
Yüzerken yardığın su
Yeniden birleşir arkanda.
                                Bertold Brecht (çev. A. Kadir)

İzlenesi: Annie Hall 

Dinlenesi: Arturo Marquez – Danzon No:2

Bakılası: M.C.Escher –  Hollandalı ressam ve grafik sanatçısı (Metnin içerisindeki çizimlerin yaratıcısı)